Mẹ chồng tôi năm nay ngoài 60 tuổi, thuộc tuýp người mà tôi vẫn hay gọi là “lạc hậu”. Bà chẳng biết sử dụng điện thoại, dù là chiếc “cục gạch” đơn giản nhất. Việc tìm danh bạ, xem cuộc gọi lỡ hay thậm chí biết ai đang gọi đến cũng là điều không tưởng. Đi đâu bà cũng kè kè cuốn danh bạ viết tay, rồi bấm số và gọi rất thủ công.
Tivi cũng vậy, dù dạy không biết bao nhiêu lần rồi, bà cũng chẳng biết dùng. Dù tôi trả tiền để sử dụng nhiều tiện ích nhưng bà chỉ xem truyền hình, biết tăng giảm âm lượng và chuyển kênh đơn giản.
Những thiết bị gia dụng hiện đại trong nhà như máy giặt, máy hút bụi, hay lò vi sóng đều bị bà “né tránh”. Thay vào đó, bà miệt mài dùng tay giặt từng chiếc áo hay lau nhà bằng chiếc giẻ cũ. Khi tôi góp ý, bà chỉ cười:
“Hiện đại hại điện. Lỡ hỏng thì tốn tiền sửa, phiền phức lắm.”
Những ngày mẹ chồng lên sống cùng vợ chồng tôi để chăm sóc gia đình, tôi thật sự cảm thấy khoảng cách thế hệ quá lớn. Bà chăm chỉ, nhưng nói thật nhiều lúc tôi phát bực vì lối sống lạc hậu và tằn tiện của bà. Điều này khiến tôi khó lòng gần gũi hay yêu thương mẹ chồng như những người khác vẫn hay kể.
Nhưng đó không phải là lý do duy nhất tôi chỉ muốn mẹ chồng rời khỏi nhà mình. Chuyện khiến tôi phát ngại nhất chính là bà tằn tiện và… nhà quê quá.
Khi mẹ chồng lên sống cùng, dĩ nhiên có những đám cỗ, đám gặp mặt của họ hàng thân thiết, mọi người đều bảo vợ chồng tôi dẫn bà theo. Chồng tôi cũng thương mẹ, nên rất ủng hộ, bảo đưa bà theo để bà được mở mang tầm mắt, được thưởng thức món ngon vật lạ. Duy có tôi thấy cực kỳ khó chịu.
Tôi vốn dĩ là con gái thành phố, dù gia đình chỉ sống ở căn tập thể nhỏ hẹp nhưng cũng quen nếp sống sạch sẽ và đủ đầy từ nhỏ. Tư tưởng của tôi hiện đại, sống phóng khoáng, luôn nỗ lực cập nhật công nghệ để theo kịp thời đại. Tiền tôi kiếm ra chẳng quá nhiều nhưng cũng đủ để mang lại cho bản thân cuộc sống thoải mái.
Chồng tôi thì khác, anh là con út trong gia đình 3 anh chị em, một mình mẹ anh nuôi 3 con khôn lớn vì bố anh bỏ theo người phụ nữ khác. Bà làm ruộng, vô cùng vất vả để có thể lo được cho cả 3 con học đại học. Tuổi thì mới hơn 60 nhưng gương mặt khắc khổ, nếp nhăn hằn sâu ở khóe mắt khiến bà trông như ngoài 70 tuổi vậy. Chân thì bị khớp nên đi tập tễnh, lưng đã còng xuống vì những gánh nặng cuộc đời.
Vì sống trong cơ cực gần như cả cuộc đời, nên mẹ chồng tôi tằn tiện quá mức. Gói bột canh tôi mua về đổ ra lọ bà còn phải dốc ngược lại xem còn hạt nào dính. Nhặt rau thì nhặt kĩ sát tận gốc không để bỏ phí. Lá rau bị vàng bà quyết chỉ nhặt bỏ đúng 1 xíu phần vàng úa ấy chứ không bỏ cả cành… Và bà còn có thói quen lấy phần khi đi ăn cỗ, gom đồ thừa khi đi ăn nhà hàng. Đây cũng là điều khiến tôi nhiều phen muối mặt.
Nhất là có lần tôi còn đụng độ hội bạn cấp 3, chúng nó nhìn tôi cùng mẹ chồng sánh bước, bà thì cầm cái túi nilon đựng tôm đựng thịt gà. Tôi ái ngại không dám đứng cạnh, chúng nó cố gặng hỏi. Tôi chỉ cười rồi cố tình bước đi thật nhanh.
Tôi cũng nói với chồng, bảo sau để bà ở nhà cho thoải mái, hoặc bảo bà đừng lấy phần nữa. Nhưng chồng tôi lại bênh vực rằng đi cỗ thân thiết lắm mọi người chia cho ít đồ là bình thường.
Tôi khó chịu với mẹ chồng từ bận ấy. Bắt đầu cố gắng lảng tránh để không phải đưa bà ra ngoài. Và ơn giời, thời gian 2 tháng bà ở nhà tôi đã chấm dứt. Mẹ chồng nói phải về quê để chăm con cho chị gái.
Ngày tôi tiễn bà về, mẹ chồng cầm theo chiếc túi vải đã sờn hết, cũ mèm. Tôi nhìn thấy bỗng dưng thấy thương bà quá. Nhưng ngay giây phút sau, bà rút trong chiếc túi ấy một bọc tiền cũng cũ, được buộc dây nịt và gói nhiều lớp ở tờ giấy báo.
Bà dúi vào tay tôi rồi bảo: “Nhà này hai đứa mua, mẹ chẳng giúp được đồng nào, làm mẹ mà mẹ thấy áy náy lắm. Giờ cưới nhau hơn năm chưa có tin vui, mẹ lo cho các con. Mẹ không biết có phải do nó không, ngày xưa thằng Đạt bị quai bị, mẹ chỉ sợ ảnh hưởng đến chuyện này. Chục triệu này là tiền mẹ tích góp. Hai đứa cầm lấy, đi khám hay thuốc thang gì thì lo cho sớm.”
Những lời nói chất phác ấy khiến tôi nghẹn ngào. Bao nhiêu bực dọc, khó chịu khi xưa dường như tan biến. Tôi ôm chầm lấy bà, lần đầu tiên cảm thấy trân trọng tấm lòng người mẹ chồng này.
Khoảnh khắc ấy khiến tôi thay đổi hoàn toàn cách nhìn về mẹ chồng. Tôi thầm hứa sẽ học cách yêu thương và trân trọng bà hơn, dù đôi lúc bà có khác biệt đến thế nào.