Khi một em bé chào đời, việc đặt tên là một trong những quyết định quan trọng nhất của cha mẹ. Cái tên không chỉ đồng hành cùng con suốt cuộc đời mà còn là nơi cha mẹ gửi gắm tình yêu, niềm tin và hy vọng. Tuy nhiên, việc đặt tên không chỉ đơn thuần là chọn một cái tên hay – mà còn cần tuân thủ quy định pháp luật, đồng thời cân nhắc yếu tố văn hóa và phong tục để tránh những rắc rối không đáng có.
5 kiểu tên bị pháp luật Việt Nam cấm
Pháp luật hiện hành quy định rõ một số loại tên không được chấp nhận khi đăng ký khai sinh, nhằm bảo vệ quyền lợi của trẻ và gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc:
-
Tên bằng tiếng nước ngoài: Trẻ em mang quốc tịch Việt Nam phải có tên bằng tiếng Việt hoặc tiếng dân tộc Việt Nam. Tên hoàn toàn viết bằng tiếng nước ngoài sẽ bị từ chối khi đăng ký.
-
Tên chứa số hoặc ký tự đặc biệt: Các ký tự như số (1, 2, 3…) hay ký hiệu (@, $, #…) đều không hợp lệ.
-
Tên xâm phạm quyền, danh dự người khác: Những tên gây tổn hại đến uy tín, danh dự hoặc quyền lợi hợp pháp của cá nhân, tổ chức khác đều bị cấm.
-
Tên trái với thuần phong mỹ tục: Tên mang ý nghĩa phản cảm, không phù hợp với văn hóa và truyền thống Việt Nam có thể bị từ chối tùy theo từng địa phương.
-
Tên quá dài: Dù pháp luật chưa có giới hạn cụ thể, nhưng tên họ gồm hơn 4 chữ thường gây bất tiện trong giấy tờ và sinh hoạt hằng ngày, nên không được khuyến khích.
Hiểu rõ các quy định này giúp cha mẹ chọn cho con cái tên hợp pháp, hài hòa và chứa đựng ý nghĩa tốt đẹp.
Những điều nên tránh khi đặt tên theo quan niệm dân gian
Bên cạnh yếu tố pháp lý, văn hóa dân gian Việt Nam cũng có nhiều điều kiêng kỵ trong việc đặt tên, nhằm tránh vận hạn và mang lại may mắn cho con.
-
Tránh tên xấu, kém đẹp: Một cái tên thiếu mỹ cảm dễ khiến trẻ bị trêu chọc, tự ti hoặc mặc cảm khi lớn lên.
-
Tránh trùng tên với người bề trên hay húy kỵ: Không nên đặt tên trùng với ông bà, tổ tiên, các vị vua chúa hoặc thần linh để tránh điều tiếng và những điều không may.
-
Giữ sự hài hòa trong âm điệu: Tên nên có sự cân đối giữa thanh bằng và thanh trắc – bởi tên toàn vần bằng dễ khiến cuộc sống trôi lặng, còn toàn vần trắc lại dễ mang đến nhiều trắc trở.
-
Tránh tên gây nhầm lẫn giới tính: Tên nên thể hiện rõ giới tính để tránh phiền phức trong giao tiếp và giấy tờ.
-
Không chọn tên dễ hiểu sai hoặc nói lái thành nghĩa xấu: Trước khi đặt, cha mẹ nên thử đọc lái hoặc ghép chữ để tránh tạo ra nghĩa tiêu cực.
-
Hạn chế những tên mang ý nghĩa quá “hoàn hảo”: Những cái tên như Vô Địch, Trạng Nguyên, Bạch Tuyết… có thể vô tình tạo áp lực kỳ vọng quá lớn cho trẻ.
Ngoài ra, tên ở nhà cũng nên được chọn kỹ lưỡng. Dù mang tính thân mật, nhưng nếu quá nhạy cảm hoặc dễ bị trêu chọc, nó có thể ảnh hưởng đến tâm lý và sự tự tin của trẻ trong những năm đầu đời.
