Theo quan niệm người xưa, có những phong tục nên làm, những điều kiêng kỵ trong ngày này để có được niềm vui, sự may mắn cả năm.
Nhiều người vẫn truyền tai nhau những điều nên và không nên làm trong ngày đầu năm mới để mong cả năm được may mắn, thuận lợi, tránh được những điều xui xẻo.
Nên đi lễ chùa
Tết Nguyên Đán là dịp mọi người cầu mong an lành đến với cả nhà trong năm mới. Người xưa quan niệm, đi chùa vào dịp đầu năm để tĩnh lặng trong tâm hồn cũng như thành tâm cầu nguyện một năm nhiều an lành.
Nên mua muối đầu năm
“Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi” là một trong nhưng tập tục truyền thống trong dân gian. Theo quan niệm trước đây, muối tượng trưng cho sự mặn mà, nồng nàn, tình cảm ấm áp trong các mối quan hệ gia đình, người thân.
Đầu năm mua muối cũng là hành động để cầu mong cho gia đình cả năm yên ấm, thuận hoà, nồng nàn tình cảm giữa ông bà, cha mẹ với các con cháu hoặc giữa các anh chị em với nhau.
Không dừng lại ở ý nghĩa đó, muối cũng được xem là thứ có thể đem lại may mắn cho con người, tẩy bỏ đi những đen đủi, xú uế của năm cũ, xua đuổi những điều không hay.
Mặc đồ màu đỏ
Ở hầu hết các nước phương Đông, màu đỏ tượng trưng cho sự may mắn, hạnh phúc và phú quý. Hãy ưu tiên những món đồ mang sắc đỏ như một lời cầu chúc đầu năm gặp nhiều niềm vui.
Chúc Tết
Chúc Tết là một phong tục không thể thiếu trong ngày Tết, hãy gửi lời chúc đến những người thân và bạn bè thân thiết của mình.
Những điều kiêng kỵ trong ngày đầu năm
Kiêng cho nước, lửa, muối, gạo
Theo quan niệm của người xưa, lửa tượng trưng cho sự may mắn, gia đình êm ấm còn nước được ví như tài lộc. Chính vì vậy, các gia đình rất kiêng kỵ cho người khác xin lửa, nước đầu năm mới.
Việc xin lửa, nước, muối, gạo được xem là những điều không nên trong ngày đầu năm. Bởi quan niệm lửa có màu đỏ, màu mang lại may mắn đầu năm mới. Cho lửa là cho đi cái đỏ, cái may mắn trong năm mới sẽ khiến gia đình không giữ được tiền bạc.
Ngoài ra, cũng kiêng cho nước đầu năm vì nước vốn được ví như nguồn tài lộc trong câu chúc: “Tiền vào như nước”. Thường thì trước khi bước sang năm mới, ở nông thôn nhà nào cũng lo đổ đầy nước vào bể, vào chum hoặc vại. Từ trong tâm thức người ta tin rằng, năm mới đến sẽ đem theo của cải nhiều như nước.
Hạt muối và gạo đều được xem là kết tinh của đất trời, đều có màu trắng đục và nhiều hạt, tạo thành một khối đi liền với nhau tạo cảm giác no đủ, ấm no. Việc mua muối và gạo dịp cuối năm về đong cho thật đầy ở trong nhà cũng được xem là một điều nên làm để mong muốn có một năm mới thật dư dả, thịnh vượng. Người Bắc mùng 1 Tết còn có tục mua một nắm muối nhỏ được đựng trong túi vải tặng nhau cầu chúc nhau thật nhiều sức khỏe.
Tuy nhiên, việc lấy, xin muối gạo từ nhà người khác trong dịp năm mới lại không làm chủ nhà hài lòng vì điều đó khiến lượng muối hoặc gạo họ đong đầy bị vơi đi một ít, cũng giống như việc mất đi sự thịnh vượng, no đủ trong năm sau. Chính vì thế mà nhiều người thường chọn cách đi chơi, tạm đóng cửa trong những ngày đầu năm để tránh việc bị vay mượn tài lộc dù vô tình hay cố ý.
Kị vay mượn, trả nợ ngày đầu năm
Người xưa quan niệm không nên vay hoặc cho tiền bạc, đồ đạc vào những ngày đầu năm mới vì sẽ khiến gia đình rơi vào cảnh túng thiếu cả năm, không thuận lợi trong công việc, làm ăn, kinh doanh.
Điều kiêng kị này xuất phát từ quan niệm ngày đầu xuân con người mở cửa để đón lộc vào nhà, còn nếu cho mượn hoặc trả giống như “dâng” tài lộc vào tay khác.
Kiêng quét nhà đầu năm
Dân gian cho rằng, nếu quét nhà trong 3 ngày đầu năm thì cả năm gia đình sẽ nghèo túng, khánh kiệt, thần tài sẽ đi mất, tiền bạc không đến được với gia đình.
Ngày mùng một, các gia đình đều kiêng không quét nhà, đổ rác bởi theo quan niệm của người xưa, làm như vậy sẽ hất tài lộc ra khỏi nhà.
Kiêng nói tục, cãi vã
Ngày Tết là ngày vui nên ai cũng ứng xử vui vẻ, hòa nhã với nhau, tránh to tiếng, nói tục, xô xát để tránh gặp xui xẻo cả năm.
Kiêng làm vỡ đồ
Vỡ, bể là những từ tạo nên sự chia cắt trong gia đình. Vì vậy, cần tránh làm vỡ bát, đĩa, ấm chén,gương vì nó báo hiệu sự chia lìa, đổ vỡ.
Người có tang không nên xông đất
Theo quan niệm của người Việt, người xông đất đầu năm rất quan trọng, là người ảnh hưởng tới sự may mắn hay xui xẻo trong cả năm của gia đình. Chính vì vậy, những người có tang nên tránh xông đất, đi chúc Tết hay thăm hỏi gia đình khác.
Tuy nhiên những quan niệm này chỉ mang tính tham khảo, nhiều người hiện nay đã không còn quá kiêng khem nhiều như trước nữa.