ChatGPT có thể là một “trợ lý” đắc lực: từ gợi ý thực đơn, hỗ trợ viết lách, đến hướng dẫn lập trình. Nhưng không phải lúc nào bạn cũng nên để AI tham gia sâu vào cuộc sống. Ở một số tình huống, việc dùng ChatGPT thậm chí có thể gây ra rủi ro nghiêm trọng.
Dưới đây là 10 trường hợp bạn nên tránh sử dụng ChatGPT, kèm lý do:
1. Tự chẩn đoán bệnh
ChatGPT có thể giúp bạn tìm hiểu khái niệm y khoa, nhưng nó không thể khám bệnh, làm xét nghiệm hay chịu trách nhiệm cho lời “chẩn đoán” sai. Việc suy diễn triệu chứng có thể gây lo lắng không cần thiết. Với sức khỏe, hãy đến bác sĩ thật.
2. Tư vấn tâm lý
AI không thể đồng cảm, đọc ngôn ngữ cơ thể hay hiểu bối cảnh cảm xúc của bạn. Những lời khuyên thiếu chuyên môn thậm chí có thể gây hại. Nếu gặp vấn đề tâm lý nghiêm trọng, hãy tìm đến chuyên gia được cấp chứng chỉ.
3. Ra quyết định khi khẩn cấp
Trong các tình huống như cháy, rò rỉ khí gas hay tai nạn, từng giây đều quý. ChatGPT không thể gọi cấp cứu hoặc xử lý tại chỗ. Hãy hành động ngay, đừng hỏi AI trước.
4. Lập kế hoạch tài chính hoặc kê khai thuế
AI không nắm rõ tình hình tài chính cá nhân của bạn và có thể dùng thông tin đã lỗi thời. Sai sót nhỏ có thể khiến bạn mất hàng chục hoặc hàng trăm triệu. Với tiền bạc, hãy trao đổi với chuyên gia thật.
5. Xử lý thông tin mật
Tuyệt đối không nhập số CMND, mã số thuế, hợp đồng bảo mật, hồ sơ bệnh án… Một khi dữ liệu đã được gửi lên AI, bạn không thể kiểm soát nó sẽ được lưu trữ hoặc sử dụng thế nào.
6. Làm việc vi phạm pháp luật
Dùng AI để tìm kiếm, hướng dẫn hay thực hiện hành vi phạm pháp đều tiềm ẩn rủi ro nghiêm trọng — và trách nhiệm thuộc về bạn, không phải AI.
7. Gian lận trong học tập
Nhiều hệ thống đã nhận diện được văn bản do AI tạo ra. Ngoài nguy cơ bị kỷ luật, việc để ChatGPT làm thay còn khiến bạn mất cơ hội rèn luyện thật sự.
8. Lấy tin tức nóng
ChatGPT không thể cập nhật tức thời như báo chí, đặc biệt với thông tin nhạy cảm như giá cổ phiếu, tỷ số thể thao hay thiên tai. Nên dùng nguồn tin chính thống.
9. Cá cược và cờ bạc
AI không thể dự đoán chính xác kết quả trò chơi. Tại Việt Nam, phần lớn hình thức cá cược trực tuyến đều vi phạm pháp luật, và bạn có thể chịu hậu quả nghiêm trọng.
10. Soạn thảo văn bản pháp lý quan trọng
ChatGPT không thể thay thế luật sư. Chỉ một lỗi nhỏ về từ ngữ hay hình thức cũng khiến hợp đồng hoặc di chúc vô hiệu. Tài liệu cần giá trị pháp lý phải được soạn bởi người có chuyên môn và tư cách pháp nhân.
Kết luận: ChatGPT là công cụ mạnh mẽ, nhưng không phải “chìa khóa vạn năng”. Dùng đúng chỗ sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian, còn dùng sai chỗ có thể khiến bạn trả giá đắt.
