Theo báo Thanh niên, theo trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết, lúc 13 giờ chiều nay 27.9, bão số 10 (bão Bualoi) đã mạnh lên cấp 13, giật cấp 15. Cơn bão đang di chuyển theo hướng tây tây bắc, tốc độ 35 km/giờ.

Dự báo đến 10 giờ ngày mai 28.9, bão số 10 (bão Bualoi) nằm trên vùng biển phía nam Quảng Trị đến Quảng Ngãi, cách TP.Huế khoảng 120 km về phía đông đông bắc.

Dự báo trong khoảng tối đến đêm 28.9, bão số 10 đi vào đất liền khu vực Nghệ An – bắc Quảng Trị. Cơn bão có hoàn lưu rộng, gió mạnh ảnh hưởng trực tiếp đến các tỉnh, thành phố ven biển phía đông Bắc bộ, các tỉnh Bắc Trung bộ từ Thanh Hóa – TP.Huế

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cảnh bão, bão số 10 (bão Bualoi) đang di chuyển rất nhanh, cường độ mạnh, phạm vi ảnh hưởng rộng, có thể gây ra nhiều loại hình thiên tai nguy hiểm như: gió mạnh, mưa lớn, lũ, lũ quét, sạt lở đất và ngập lụt ven biển.

Bão số 10 (bão Bualoi) gây mưa lớn đến 600 mm

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cảnh báo, do ảnh hưởng của cơn bão số 10 (bão Bualoi), gần sáng 28.9, bắc vịnh Bắc bộ (bao gồm Bạch Long Vĩ, Vân Đồn, Cô Tô, Cát Hải, Hòn Dấu) gió mạnh 6 – 7, sau mạnh lên cấp 8 – 9, giật cấp 11. Sóng biển cao 3 – 5 m, biển động rất mạnh.

Ven biển và đảo từ Ninh Bình – Hà Tĩnh nước biển dâng do bão cao từ 1  – 2 m; riêng Thanh Hóa và Nghệ An từ 1,5 – 2 m; nguy cơ ngập các tuyến đê, đường ven biển, ven cửa sông trong tối và đêm 28.9.

Trên đất liền, các tỉnh từ Thanh Hóa – bắc Quảng Trị từ chiều mai 28.9 có gió cấp 6 – 7, sau tăng lên cấp 8 – 9, gần tâm bão đi qua gió mạnh cấp 10 – 12, giật 15 m, có thể gây đổ cây, cột điện, nhà cửa. Các tỉnh Quảng Ninh – Ninh Bình và nam Quảng Trị – TP.Huế gió mạnh cấp 6 – 7, giật cấp 8 – 9.

Do ảnh hưởng của bão số 10 (bão Bualoi), từ đêm 27  – 30.9, các tỉnh Bắc bộ và Thanh Hóa – Quảng Ngãi bắt đầu có mưa lớn. Dự báo lượng mưa phổ biến từ 100 – 300 mm, cục bộ có mưa mưa 450 mm. Trong đó, khu vực đồng bằng Bắc bộ, nam Phú Thọ và Thanh Hóa – bắc Quảng Trị có mưa lớn từ 200 – 400 mm, cục bộ có nơi mưa lớn trên 600 mm.

Vì sao bão Bualoi đi nhanh bất thường?

Bão Bualoi hôm qua vào miền Trung Philippines với tốc độ 35-40 km/h, nhanh gấp đôi vận tốc trung bình của các cơn bão. Vì đi nhanh nên bão vào Biển Đông vào khoảng 19h hôm qua, nhanh hơn dự báo ba giờ. Bão hiện vẫn theo hướng tây với tốc độ 30-35 km/h.

Trong lịch sử bão ở Biển Đông, không có nhiều cơn bão đi nhanh như vậy. Trước đó bão Dot (1985) khi tiến gần Trung Bộ đã tăng tốc trên 30 km/h. Bão Linda (1997) khi tiến vào Nam Bộ, tốc độ đạt khoảng 30-35 km/h; bão Doksuri (2017) cũng có giai đoạn tăng tốc trên 30 km/h khi áp sát Bắc Trung Bộ.

TS Trương Bá Kiên, Phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Khí tượng khí hậu, Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu, cho biết thông thường các cơn bão trên Biển Đông di chuyển với vận tốc trung bình 15-20 km/h. Bão Bualoi đi nhanh do hoàn lưu áp cao cận nhiệt đới (vùng khí áp cao nằm quanh vĩ độ 25-35) hoạt động rất mạnh và trải dài, hình thành dòng dẫn ổn định, ép bão đi nhanh theo hướng tây tây bắc.

Đồng thời, rãnh thấp hay rãnh gió mùa – phần mở rộng của dải hội tụ nhiệt đới (nơi gió tín phong hai bán cầu gặp nhau khiến không khí hội tụ, tạo thành vùng nhiều mây và mưa) đang phát triển rõ rệt, vắt qua Trung Bộ và nối trực tiếp với bão. Trạng thái này khiến quỹ đạo của Bualoi như được đặt trên đường ray, trượt dọc theo rãnh thấp và khó có khả năng chậm lại.

Chuyên gia này cũng cho rằng môi trường khí quyển dọc đường đi khá thoáng, ít nhiễu động, đứt gió nhỏ, trong khi biển ấm và giàu năng lượng giúp hoàn lưu bão gọn chặt. Bualoi vì thế vừa tăng tốc vừa có điều kiện duy trì cường độ mạnh trong suốt quá trình di chuyển.

PGS.TS Nguyễn Minh Trường, Phó chủ nhiệm Khoa Khí tượng Thủy văn và Hải dương học (Đại học Khoa học tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội), cũng cho rằng có ba yếu tố khiến bão đi nhanh gồm: Dòng dẫn đường ở giữa tầng đối lưu mạnh, không nhiễu; cấu trúc bất đối xứng mạnh theo hướng đông – tây của các quá trình khí quyển trong vùng lõi bão và nhiệt độ mặt nước biển cao mở rộng từ tây Thái Bình Dương đến Biển Đông.

Lý giải việc bão đi hướng tây tây bắc dẫn tới nguy cơ đổ bộ Bắc Trung Bộ, PGS Trường cho rằng nguyên nhân chính là do hiệu ứng Coriolis làm cho bão trôi về hướng đó. Coriolis là hiện tượng các vật thể chuyển động trên Trái đất bị lệch hướng do hành tinh tự quay. Ở bán cầu bắc, vật thể (như khối không khí, dòng biển) sẽ lệch về bên phải so với hướng chuyển động.

Phân tích thêm, TS Trương Bá Kiên cho rằng quỹ đạo của bão chịu chi phối chủ yếu bởi rìa nam áp cao cận nhiệt đới. Hiện nay, áp cao này lấn sâu và mở rộng về phía đông (phía Việt Nam) khiến đường đi của bão có xu hướng chếch dần lên phía bắc thay vì đi thẳng vào Trung Trung Bộ.

Đồng thời, rãnh thấp nối qua Trung Bộ đóng vai trò như một cầu nối khí quyển khiến bão đang trượt dọc theo rãnh này. “Rãnh thấp hiện có xu thế nâng trục dần lên phía bắc, kéo theo quỹ đạo bão cũng dịch chuyển lên Bắc Trung Bộ”, ông Kiên nói và thêm rằng môi trường biển thoáng, không bị ma sát địa hình hay cản trở bởi độ đứt gió giúp Bualoi duy trì vận tốc nhanh và quỹ đạo ổn định, ít dao động. Từ đó làm khả năng bão đổ bộ vào Bắc Trung Bộ ngày càng rõ rệt.

Bualoi là một trong những cơn bão nguy hiểm nhất năm 2025

Các chuyên gia đều cho rằng có nhiều yếu tố khiến Bualoi là một trong những cơn bão nguy hiểm nhất năm 2025. Đầu tiên, di chuyển nhanh khiến chính quyền và người dân có ít thời gian để chuẩn bị ứng phó. Điều kiện nhiệt, động lực học hiện tại rất thuận lợi: biển ấm, độ ẩm dồi dào, đứt gió thấp, đối lưu phát triển mạnh nên bão nhiều khả năng sẽ tăng cấp, có thể đạt cấp 13, trên 13 (trên biển).

Các mô hình dự báo cường độ cho thấy xác suất bão tăng đột ngột 2-3 cấp trong 24 giờ tới vượt quá 50%, làm gia tăng mức độ nguy hiểm trước khi đổ bộ.

“Do đi nhanh, vùng gió mạnh ăn sâu vào đất liền sẽ mạnh hơn thông thường ở cùng cấp bão. Thời gian đổ bộ ngắn làm tăng nguy cơ nước dâng do bão cộng hưởng với thủy triều, đặc biệt nếu bão cập bờ vào ban đêm”, tiến sĩ Kiên lo ngại.

Cùng với đó, chuyên gia này cho rằng bão có thể gây mưa cường suất lớn trong thời gian ngắn ở Bắc và Bắc Trung Bộ, dẫn đến nguy cơ lũ quét, sạt lở đất vùng núi và ngập úng ở đồng bằng, đô thị. Sau khi đổ bộ miền Trung và di chuyển sang Lào, hoàn lưu sau bão vẫn có thể gây mưa lớn cho phía tây Thanh Hóa, Nghệ An và dọc biên giới Việt – Lào, đặc biệt tại các khu vực có thủy điện, hồ thủy lợi, tiềm ẩn kịch bản tương tự bão Kajiki.

Ứng phó với bão, các chuyên gia cho rằng trước hết phải kêu gọi tàu thuyền vào nơi tránh trú an toàn, nghiêm cấm ra khơi, đặc biệt lưu ý ngư dân nuôi trồng thủy sản trên lồng bè, chòi canh không ở lại trên biển. Địa phương cần lập phương án sơ tán dân tại vùng ven biển, vùng trũng thấp, khu vực nguy cơ sạt lở và những hộ có nhà cửa yếu, không an toàn.

Các lực lượng tại chỗ cần gia cố đê kè, hồ đập nhỏ, chằng chống nhà cửa, trường học, bệnh viện, chuẩn bị máy bơm, máy phát điện dự phòng, thuốc men, nhu yếu phẩm để sẵn sàng ứng phó khi có sự cố.

Người dân cần tuyệt đối theo dõi các bản tin dự báo, cảnh báo mới nhất từ cơ quan khí tượng thủy văn và chính quyền địa phương, không chủ quan, không lan truyền hoặc tin theo thông tin chưa kiểm chứng trên mạng xã hội. Người dân nên chủ động gia cố tài sản, dự trữ thực phẩm, nước sạch, sắp xếp sẵn đồ dùng thiết yếu để có thể di chuyển nhanh khi có lệnh. Các hộ dân ở vùng núi, ven sông suối cần đặc biệt cảnh giác nguy cơ lũ quét, sạt lở, sẵn sàng sơ tán khi có cảnh báo.

Bão số 10 Bualoi đi nhanh bất thường, 14 tỉnh, thành cần lưu ý đặc biệt

Theo công điện, hiện nay, bão số 10 đã đi vào biển Đông, sức gió mạnh nhất gần tâm bão cấp 11, giật cấp 14 và có khả năng mạnh thêm.

Đây là cơn bão di chuyển rất nhanh khoảng 35km/giờ (gấp 2 lần tốc độ di chuyển của các cơn bão thông thường), cường độ bão rất mạnh, phạm vi ảnh hưởng rộng, có thể gây tác động tổ hợp của nhiều loại hình thiên tai như gió mạnh, mưa lớn, lũ, lũ quét, sạt lở đất và ngập lụt ven biển; hoàn lưu bão gây mưa lớn khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ phổ biến từ 200-400mm, cục bộ có nơi trên 600mm, là khu vực đã bị thiệt hại nặng nề do bão số 3, bão số 5 và mưa lũ trong thời gian vừa qua.

Để chủ động ứng phó với bão và mưa lũ sau bão, tránh tư tưởng chủ quan ngay sau ứng phó với bão số 9, Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia đề nghị các Bộ, ngành và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố ven biển từ Quảng Ninh đến Khánh Hòa chỉ đạo quyết liệt, từ sớm, từ xa để giảm thiểu tối đa thiệt hại về người và tài sản:

1. Đối với tuyến biển:

– Theo dõi chặt chẽ diễn biến của bão; quản lý chặt chẽ các phương tiện ra khơi; tổ chức kiểm đếm, thông báo cho chủ các phương tiện, thuyền trưởng các tàu, thuyền đang hoạt động trên biển biết vị trí, hướng di chuyển và diễn biến của bão (tốc độ di chuyển rất nhanh và cường độ rất mạnh) để chủ động phòng tránh, thoát ra, không di chuyển vào khu vực nguy hiểm hoặc về nơi tránh trú an toàn. Vùng nguy hiểm trong 24 giờ tới: Từ vĩ tuyến 11,5-17,0N; phía Đông kinh tuyến 112,0E (vùng nguy hiểm được điều chỉnh trong các bản tin dự báo);

– Triển khai công tác đảm bảo an toàn về người, phương tiện, tài sản đặc biệt đối với các điểm du lịch, nuôi trồng, đánh bắt thủy, hải sản và các công trình trên biển, trên đảo, khu vực ven biển;

– Căn cứ tình hình cụ thể, chủ động quyết định việc cấm biển đối với tàu cá, tàu vận tải, tàu du lịch, trong đó lưu ý cấm thời gian cấm biển sớm hơn so với các cơn bão trước đây và di dời dân tại các lồng bè, chòi canh nuôi trồng thủy sản ven bờ, trên biển, trên đảo để đảm bảo an toàn;

– Sẵn sàng lực lượng, phương tiện để cứu hộ, cứu nạn khi có yêu cầu.

2. Đối với trên đất liền:

– Tổ chức chặt tỉa cành cây, chằng chống, gia cố nhà ở; sẵn sàng các biện pháp đảm bảo an toàn, hạn chế thiệt hại về kho tàng, trụ sở, công trình công cộng, khu công nghiệp, khu vực hầm mỏ, khai thác khoáng sản, nhà máy, hệ thống lưới điện, viễn thông; có biện pháp khắc phục nhanh sự cố về giao thông, điện lực và viễn thông, đảm bảo duy trì hoạt động trong mọi tình huống, không để gián đoạn trước, trong và sau bão;

– Tổ chức sơ tán những hộ dân ở khu vực nguy hiểm, nhất là khu vực ven biển, vùng thấp trũng, khu vực nguy cơ cao xảy ra sạt lở đất, lũ quét, ngập sâu đến nơi an toàn; có phương án hỗ trợ chỗ ở tạm, lương thực, nhu yếu phẩm cho người dân phải sơ tán, bảo đảm ổn định đời sống cho người dân; chuẩn bị lực lượng, phương tiện, trang thiết bị, nhu yếu phẩm theo phương châm “bốn tại chỗ” để sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống, đặc biệt đối với các khu vực có nguy cơ bị chia cắt, khu vực đã bị thiệt hại nặng nề do thiên tai thời gian qua;

– Khẩn trương rà soát phương án đảm bảo an toàn công trình đê điều đang thi công, trọng điểm xung yếu và phương án hộ đê chống bão, lũ trên địa bàn theo phương châm “4 tại chỗ”;

– Các địa phương vùng trọng tâm ảnh hưởng của bão, mưa lũ có kế hoạch và quyết định cho học sinh nghỉ học, cho người lao động tại các khu công nghiệp, doanh nghiệp nghỉ làm vào thời gian bão đổ bộ;
– Khẩn trương huy động lực lượng thu hoạch sản xuất nông nghiệp với phương châm “xanh nhà hơn già đồng”;

– Tổ chức phân luồng từ xa, hạn chế người dân ra đường trong thời gian bão đổ bộ và mưa lũ lớn; sẵn sàng bố trí lực lượng canh gác, kiểm soát người và phương tiện tại các khu vực nguy cơ ngập sâu, sạt lở; bố trí lực lượng, vật tư, phương tiện để khắc phục sự cố, đảm bảo giao thông thông suốt trên các trục giao thông chính khi xảy ra mưa lớn;

– Kiểm tra, rà soát các công trình xung yếu, các công trình đang thi công dở dang, các hồ chứa nhỏ đã đầy nước do mưa lớn trong khu vực trong thời gian vừa qua; chỉ đạo chủ hồ, các cơ quan liên quan khẩn trương vận hành xả nước để dành dung tích đón lũ theo quy định, nhất là các tỉnh trọng tâm dự kiến bão đổ bộ từ Thanh Hóa đến Hà Tĩnh; tổ chức thường trực, sẵn sàng điều tiết đảm bảo an toàn công trình, hạ du;

– Sẵn sàng phương án đảm bảo tiêu nước, chống úng cho diện tích sản xuất nông nghiệp; triển khai lực lượng, phương tiện tiêu nước đệm, khơi thông các điểm nghẽn dòng, cản trở thoát lũ, sẵn sàng vận hành hệ thống tiêu nước đối với khu công nghiệp, khu đô thị, khu tập trung dân cư, đồng thời thông tin, hướng dẫn người dân kê cao đồ đạc, chuẩn bị lương thực, vật tư thiết yếu để ứng phó với bão, mưa lũ để giảm thiểu thiệt hại.

Bên cạnh đó, Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam, hệ thống Đài thông tin duyên hải và các cơ quan thông tin đại chúng từ Trung ương đến địa phương tăng cường thông tin về diễn biến của bão, mưa lũ đến các cấp chính quyền, đặc biệt là cấp xã, chủ các phương tiện hoạt động trên biển và người dân biết để chủ động phòng tránh, ứng phó.

Cơ quan dự báo khí tượng thủy văn ở Trung ương và địa phương tổ chức theo dõi sát diễn biến của bão, cung cấp thông tin dự báo đầy đủ, chính xác, kịp thời cho các cơ quan chức năng để phục vụ công tác chỉ đạo, ứng phó với bão, mưa lớn theo quy định.

Cùng với đó, các Bộ, ngành theo chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước và nhiệm vụ được phân công chủ động chỉ đạo, phối hợp với các địa phương ứng phó với bão và mưa lũ. Trực ban nghiêm túc, thường xuyên báo cáo về Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia (qua Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai – Bộ Nông nghiệp và Môi trường).