Theo quan niệm dân gian, ngày đầu năm là thời điểm vô cùng quan trọng, quyết định vận may, tài lộc cũng như sự thuận lợi trong công việc và cuộc sống suốt cả năm. Vì vậy, có rất nhiều điều cần kiêng kỵ để tránh xui xẻo, trong đó có những món ăn không nên dùng vào ngày mùng 1 Tết hoặc đầu tháng. Dưới đây là danh sách những món ăn cần tránh để năm mới được may mắn, suôn sẻ.
1. Cháo Trắng
Cháo trắng là món ăn phổ biến, thường được dùng để cúng cô hồn vào các ngày rằm, mùng 1 hay tháng cô hồn. Theo quan niệm dân gian, nếu ăn cháo trắng vào ngày đầu năm, có thể bị ma quỷ hiểu lầm rằng bạn đang tranh giành đồ ăn với họ, từ đó họ sẽ quấy phá, mang đến vận rủi, khó khăn trong cả năm.
Ngoài ra, cháo trắng còn bị xem là món ăn của những ngày túng thiếu, nghèo khổ. Vì vậy, nhiều người tin rằng ăn cháo trắng vào ngày đầu năm sẽ khiến cả năm vất vả, thiếu thốn.
2. Mực
Mực là một trong những món ăn phổ biến ở cả ba miền Bắc, Trung, Nam. Tuy nhiên, theo quan niệm dân gian, màu đen của mực gắn liền với sự xui xẻo, đen đủi. Thành ngữ “đen như mực” chính là nguyên nhân khiến nhiều người kiêng ăn mực vào ngày đầu năm, đặc biệt là những người làm ăn buôn bán hay cần sự hanh thông trong công việc.
3. Thịt Vịt
Thịt vịt là món ăn rất được ưa chuộng trong đời sống hằng ngày, tuy nhiên, với người miền Bắc và miền Trung, đây lại là món cần tránh vào đầu năm hoặc đầu tháng. Quan niệm dân gian cho rằng thịt vịt mang đến sự chia ly, tan rã, thể hiện qua câu “tan đàn xẻ nghé”. Vì vậy, để tránh những điều không may mắn trong gia đình hay công việc, nhiều người kiêng ăn thịt vịt vào ngày đầu năm.
4.Thịt chim
Tương tự như thịt vịt, quan niệm dân gian cho rằng, ăn thịt chim đầu năm sẽ đen đủi cả năm.
5. Trứng Vịt Lộn
Trứng vịt lộn là món ăn giàu dinh dưỡng, nhưng lại bị xem là không may mắn nếu ăn vào đầu tháng hoặc đầu năm. Theo quan niệm dân gian, từ “lộn” trong tên món ăn mang ý nghĩa tiêu cực, ám chỉ sự đảo lộn, thay đổi không mong muốn trong cuộc sống. Vì vậy, nếu ăn trứng vịt lộn vào đầu năm, người ta lo ngại rằng mọi việc sẽ không diễn ra theo ý muốn, gặp nhiều trắc trở và khó khăn.
6. Cá Mè
Cá mè cũng là một trong những món ăn bị kiêng cữ vào ngày đầu năm, đặc biệt là ở miền Bắc và miền Trung. Theo quan niệm dân gian, từ “mè” trong cá mè mang ý nghĩa “mè nheo”, “rầy rà”, tượng trưng cho sự khó khăn, trắc trở trong công việc và cuộc sống. Ngoài ra, cá mè còn có mùi tanh nặng và nhiều xương, vì vậy, nhiều người tin rằng ăn cá mè vào ngày đầu năm sẽ khiến cả năm không suôn sẻ, dễ gặp phải điều xui rủi.
7. Tôm
Tôm là món ăn được nhiều người yêu thích, nhưng ở miền Nam, nhiều người kiêng ăn tôm vào ngày đầu năm. Họ quan niệm rằng tôm có tập tính đi giật lùi, tượng trưng cho sự thụt lùi, không tiến bộ trong công việc và cuộc sống. Vì vậy, những người làm ăn kinh doanh, buôn bán thường tránh ăn tôm để tránh gặp phải những điều không thuận lợi trong năm mới.
8. Mắm Tôm
Mắm tôm là gia vị quen thuộc trong nhiều món ăn của người Việt, nhưng lại là món bị kiêng kỵ vào ngày đầu năm. Người ta cho rằng mắm tôm có mùi nặng, dễ gây cảm giác khó chịu, đồng thời từ “tôm” cũng mang ý nghĩa xui xẻo như đã đề cập ở trên. Đặc biệt, những người đi lễ chùa, đền, miếu vào ngày đầu năm sẽ kiêng ăn mắm tôm và tỏi, vì lo sợ xúc phạm thần linh.
9. Sầu Riêng
Sầu riêng là loại trái cây có mùi thơm nồng đặc trưng, nhưng cũng là món ăn bị nhiều người kiêng kỵ trong dịp đầu năm. Tên gọi “sầu riêng” mang ý nghĩa tiêu cực, dễ gợi lên những chuyện buồn bã, đau khổ. Vì vậy, để tránh một năm đầy u sầu, phiền muộn, nhiều người quyết định không ăn sầu riêng vào ngày mùng 1 Tết.
10. Thịt Chó
Thịt chó là món ăn khoái khẩu của nhiều người Việt Nam, được cho là mang lại sự may mắn khi ăn vào cuối tháng để “giải xui”. Tuy nhiên, nếu ăn vào đầu năm hoặc đầu tháng, thịt chó lại mang ý nghĩa ngược lại, bị xem là món ăn xui xẻo, có thể khiến cả năm không được thuận lợi. Vì thế, người ta thường chỉ ăn thịt chó vào cuối tháng, tuyệt đối tránh xa vào những ngày đầu năm.
Quan niệm kiêng kỵ trong ăn uống ngày đầu năm là một phần trong tín ngưỡng dân gian của người Việt, xuất phát từ mong muốn có một năm mới may mắn, hanh thông. Dù chưa có cơ sở khoa học chứng minh những điều này, nhưng “có kiêng có lành”, nhiều người vẫn chọn tránh xa những món ăn đại kỵ để yên tâm hơn trong năm mới.
Lưu ý: Bài viết mang tính chất tham khảo, tùy vào quan niệm từng vùng miền và từng gia đình, mỗi người có thể lựa chọn áp dụng hoặc không.